Bepaling van de target kostprijs

Op basis van de target verkoopprijs en de target winstmarge moet de target kostprijs worden bepaald. Daarbij wordt gebruikgemaakt van dezelfde kostenopstelling als in het werkblad Berekening van verwachte opbrengsten, kosten en resultaat.

De target kostprijs kan worden bepaald door via 'trail en error' telkens andere kostprijzen in te vullen (in cel E34), totdat de gewenste target winstmarge (cel N60) wordt bereikt. Hetzelfde kan echter eenvoudiger door gebruik te maken van de ingebouwde functionaliteiten van Excel.

Met behulp van de functie Doelzoeken (zie Excel-tip hierna) kan Excel berekenen bij welke kostprijs van het product de opgegeven target winstmarge wordt bereikt. De aldus bepaalde kostprijs is de target kostprijs.

In dit werkblad (03-plc target kp) wordt de target kostprijs berekend: € 36,25 (cel E34). Dit is de kostprijs waarvoor het product bij de introductie moet kunnen worden geproduceerd om (uitgaande van de overige veronderstellingen) over de gehele levensduur van het product de target winstmarge (cel N60) te kunnen realiseren. Overigens kan de verwachte winstmarge per jaar variëren; deze is dus niet in ieder jaar gelijk aan de target winstmarge.

De totale 'allowable costs' (toegestane kosten) over de verwachte levensduur van het product, gegeven alle veronderstellingen, zijn gelijk aan € 13.640.258 (cel N37).

Doelzoeken

Stel, u wilt weten wat de kostprijs van het product moet zijn als u (gegeven een bepaalde verkoopprijs) een winstmarge van 20% wilt behalen. U kunt het antwoord op deze vraag op twee manieren vinden.

1. U past de methode 'trial and error' toe: u verandert de waarde van cel E34 totdat de waarde van cel N60 de juiste winstmarge weergeeft. Deze manier van werken is tijdrovend en inefficiënt.
2. U gebruikt de functie Doelzoeken van Excel. Deze functionaliteit van Excel geeft u de mogelijkheid om vragen zoals bovenstaande snel te beantwoorden. Hiervoor moet u de volgende handelingen uitvoeren:

Selecteer de cel die het gewenste resultaat moet weergeven. In ons Excel-bestand is dit cel N60, waar de winstmarge staat.

Ga naar de menu-optie Extra – Doelzoeken. Het volgende venster verschijnt:

Typ bij de optie Op waarde de gewenste waarde van de winstmarge. In ons voorbeeld is dat 20%. Vergeet niet om het percentageteken ook te typen (of u typt 0,20).

Klik in het vakje Door wijzigen van cel: en selecteer de cel die gewijzigd moet worden om de nieuwe waarde van de winstmarge te verkrijgen. In ons voorbeeld is dit cel E34, waar de kostprijs van het product staat.

Let op!

U kunt de doelzoeker alleen gebruiken als de cel die een bepaalde waarde moet krijgen (in ons voorbeeld de winstmarge) een formule bevat.

U moet in het vakje Op waarde een waarde opgeven. Het is niet mogelijk om naar een cel te verwijzen.

De inhoud van het vakje Door wijzigen van cel moet een cel zijn die geen formule bevat, maar een vaste waarde (een getal). Daarnaast moet deze cel met behulp van formules gekoppeld zijn aan de cel die berekend moet worden.

Het ingevulde scherm ziet er nu als volgt uit:

Klik op OK. Excel gebruikt zelf ook het principe van 'trial and error' om de juiste oplossing te vinden. In dit geval komt Excel heel snel met een antwoord op onze vraag. Het scherm ziet er als volgt uit:

Klik op OK als u de oplossing wilt behouden.

Bekijk nu de inhoud van cel N60 en E34. Zoals u ziet, voor een target winstmarge van 20% moet de target kostprijs een waarde van € 33,06 hebben.

Opmerkingen bij het gebruik van de Doelzoeker:

• Voor het zoeken naar het juiste antwoord gaat Excel maximaal 100 keer een iteratie uitvoeren. Voor ingewikkelde berekeningen waarvoor meer dan 100 iteraties nodig zijn, kunt u de iteratie-instellingen van Excel veranderen via Extra – Optie – Berekenen (instelling Iteratie – Maximum aantal). Let op: Excel houdt alleen rekening met een waarde groter dan 100. Typt u een waarde kleiner dan 100, dan gaat Excel toch van 100 uit.
• Voor problemen waar meerdere antwoorden mogelijk zijn, geeft Excel maar één antwoord terug.
• Het is bij de Doelzoeker niet mogelijk om randvoorwaarden mee te geven, waarmee het programma rekening moet houden. Het is ook niet mogelijk om meerdere cellen te laten veranderen om het juiste antwoord te vinden.